Bedrijven investeren in het verkrijgen, ontwikkelen en toepassen van knowhow en informatie, de twee kernelementen van de kenniseconomie die concurrentievoordeel opleveren. Bedrijven nemen hun toevlucht tot verschillende middelen om zich de resultaten van hun met innovatie verbonden activiteiten toe te eigenen. Voorbeelden van dergelijke middelen zijn intellectuele eigendomsrechten zoals octrooien, rechten op tekeningen of modellen of het auteursrecht. Een ander middel is het afschermen van de toegang en het benutten van de kennis die waardevol is voor de organisatie en niet algemeen bekend is. Dergelijke waardevolle knowhow en bedrijfsinformatie, die niet openbaar zijn gemaakt en bedoeld zijn om vertrouwelijk te blijven, worden ook wel “bedrijfsgeheimen” genoemd.
In 2016 heeft de Raad van Europese Unie de Richtlijn betreffende de bescherming van niet-openbaar gemaakte knowhow en bedrijfsinformatie (bedrijfsgeheimen) tegen het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken en openbaar maken daarvan (hierna: “de richtlijn”) aangenomen ter bescherming van bedrijfsgeheimen. De richtlijn dient uiterlijk op 9 juni 2018 door de lidstaten van de Europese Unie te zijn omgezet in nationale regelgeving.
Wat is ingevolge de richtlijn een bedrijfsgeheim? Een bedrijfsgeheim is informatie die niet algemeen bekend is en informatie die niet gemakkelijk toegankelijk is voor personen die zich gewoonlijk binnen de organisatie bezighouden met de desbetreffende soort informatie. De informatie dient handelswaarde te bezitten omdat zij geheim is en de informatie is door de persoon die daarover beschikt onderworpen aan redelijke maatregelen om deze informatie geheim te houden.
De verkrijging van een bedrijfsgeheim zonder toestemming wordt als onrechtmatig beschouwd wanneer de verkrijging plaatsvindt door onbevoegde toegang of het zich onbevoegd toe-eigenen of kopiëren van het bedrijfsgeheim. Het gebruiken of openbaar maken van een bedrijfsgeheim wordt als onrechtmatig beschouwd wanneer een persoon het bedrijfsgeheim op onrechtmatige wijze heeft verkregen, het inbreuk maakt op een geheimhoudingsovereenkomst of inbreuk maakt op een contractuele of andere verplichting welke strekt tot beperking van het gebruik van het bedrijfsgeheim.
De richtlijn verplicht Europese lidstaten maatregelen, procedures en rechtsmiddelen vast te stellen ter voorkoming en of schadeloosstelling van het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van bedrijfsgeheimen.
Ingevolge de richtlijn kunnen lidstaten de aansprakelijkheid voor schade van werknemers tegenover hun werkgever voor het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van een bedrijfsgeheim van de werkgever beperken indien zij zonder opzet handelen. Gezien de opzet van het huidige arbeidsrecht valt te verwachten dat Nederland een dergelijke bepaling op zal nemen. Het past in het stelsel van het Nederlandse arbeidsrecht en het sluit aan bij de achterliggende gedachte van het arbeidsrecht, namelijk dat de werknemer hoge bescherming geniet.
Het is voor werkgevers van belang duidelijke afspraken met werknemers te maken omtrent welke informatie als bedrijfsgeheim wordt beschouwd en maatregelen ter beschikking te stellen om deze bedrijfsgeheimen af te schermen. Daarnaast is het van belang dat het duidelijk is welke werknemers toegang krijgen tot bedrijfsgeheimen. Indien een werkgever hieromtrent een geheimhoudingsovereenkomst sluit met de werknemer en de werknemer hier inbreuk op maakt, wordt deze inbreuk ingevolge de richtlijn als onrechtmatig beschouwd. Een minder vergaand middel dan een geheimhoudingsovereenkomst voor bescherming van het openbaar maken van bedrijfsgeheimen is het opnemen van een geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst met een sanctie in de vorm van een boetebeding bij overtreding hiervan. Het geheimhoudingsbeding geeft aan de werknemer een duidelijk signaal dat niet zonder meer iedere informatie waarvan de werknemer kennis neemt binnen de organisatie openbaar mag worden gemaakt.
Kortom, u doet er als werkgever goed aan om een geheimhoudingsbeding met boetebeding in de arbeidsovereenkomsten met uw werknemers op te nemen.
Indien u vragen heeft over het bovenstaande onderwerp kunt u contact opnemen met onze specialisten arbeidsrecht en intellectuele eigendomsrecht.
Februari 2017
