Het gebruik van CBD olie in voedingsmiddelen komt in steeds grotere regelmaat voor. De vraag is of het gebruik van deze substantie in levensmiddelen is toegestaan en hoe de handhaving van Europese vastgestelde regels over deze stof wordt gehandhaafd. 

Op Europees niveau is geregeld hoe om te gaan met voedingsmiddelen waarin CBD is verwerkt. Er bestaat nog geen volledige duidelijkheid over de toepassing van dit product. Dit brengt in de praktijk veel onzekerheid met zich mee voor producenten van dergelijke voedingsmiddelen.

Toepassingen van CBD

Een cannabisplant heeft 104 werkzame stoffen. De twee bekendste zijn tetrahydrocannabinol (THC) en cannabinoïde (CBD). THC is de stof die zorgt voor een psychoactieve verbinding. CBD zorgt niet voor een dergelijke psychoactieve verbinding. CBD is een stof die voorkomt in de hennepplant en om die reden valt het onder de Opiumwet. Binnen de Nederlandse wetgeving wordt CBD met een THC percentage van maximaal 0,05% THC gedoogd. Dit betekent dat CBD producten met een THC percentage van minder dan 0,05% THC overal kan worden verkocht. 

Er komen steeds meer CBD producten op de markt, waaronder voedingsmiddelen en cosmetica waarin CBD verwerkt is. Het gebruik van deze bestanddelen kan voordelen opleveren voor de gezondheid of pijnstillende werking hebben.

CBD als Novel Food?

Een producent van voedingsmiddelen is in Europa gebonden aan strikte veiligheids- en kwaliteitseisen. Deze regels zijn voornamelijk streng als onduidelijkheid bestaat over de werking van een voedingsmiddel of een bestanddeel daarvan. Als het product of bestanddeel nog niet eerder voor menselijke consumptie is gebruikt wordt dit aangemerkt als ‘Novel Food’. Over het gebruik van Novel Foods verscheen eerder een bijdrage op onze website.

De voorwaarden voor het op de markt brengen van deze producten volgen uit de Verordening (EU) 2015/2283 betreffende nieuwe voedingsmiddelen (Verordening). Deze Verordening bevat de basisvoorschriften voor het in de handel brengen van nieuwe voedingsmiddelen in de Europese Unie (EU). Deze Verordening bepaalt dat zodra een product gekwalificeerd kan worden als een “Novel Food” dit product eerst een toelatingsprocedure moet doorlopen alvorens het op de mark gebracht kan worden. Een product wordt aangemerkt als ‘Novel Food’ als het niet vóór 15 mei 1997 op de markt is gebracht als levensmiddel of voedselingrediënt en in aanzienlijke mate geconsumeerd werd.

Novel Food catalogus

Om als producent te kunnen bepalen of een product een nieuw voedingsmiddel is kan gebruik gemaakt worden van de ‘Novel Food Catalogue’ (Catalogus). In de Catalogus is door de Europese Commissie (Commissie) een niet-uitputtende lijst opgenomen van producten die als Novel Food worden aangemerkt. Voor deze producten geldt dat de toelatingsprocedure moet worden doorlopen. Als een product alleen in voedingssupplementen is toegepast, dan is een toelating als nieuw voedingsmiddel nodig als het in andere levensmiddelen zal worden gebruikt.

In de Catalogus is door de Commissie ook een besluit genomen over producten die zijn afgeleid van Cannabis Sativa L. Zo is bepaald dat hennepplanten een geschiedenis van consumptie in de EU en zijn daarom niet nieuw. Hieronder worden sommige producten verstaan die zijn afgeleid van de Cannabis sativa- plant of plantendelen, zoals zaden, zaadolie, hennepzaadmeel en ontvet hennepzaad. Deze producten hebben een geschiedenis van consumptie in de EU en zijn daarom niet nieuw. Andere specifieke nationale wetgeving kan het op de markt brengen van dit product als levensmiddel of voedselingrediënt in sommige lidstaten echter beperken. Daarom wordt door de Commissie aanbevolen om contact op te nemen met de nationale bevoegde autoriteiten, alvorens het product op de markt wordt gebracht. 

Extracten van Cannabis Sativa L. en afgeleide producten die cannabinoïden bevatten worden echter wel als nieuwe voedingsmiddelen beschouwd, aangezien een voorgeschiedenis van consumptie niet is aangetoond. Dit geldt voor zowel de extracten zelf als voor eventuele producten waaraan ze als ingrediënt toegevoegd worden. Dit betekent dus dat deze producten de toelatingsprocedure moeten doorlopen, alvorens het is toegestaan dit op de Europese markt te brengen.

Hoe werkt de handhaving in Nederland?

De handhaving van bovengenoemde Verordening is per lidstaat verschillend. De Verordening geldt in beginsel rechtstreeks in Nederland. In de Warenwet is bovendien opgenomen dat het in Nederland verboden is om een nieuw voedingsmiddel op de markt te brengen als dit niet op de Unielijst staat of als het niet voldoet aan de voorwaarden. In Nederland is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verantwoordelijk voor de handhaving van deze verordening. De NVWA kan indien het product niet goedgekeurd is als ‘Novel Food’ tijdens de toelatingsprocedure en het product toch op de markt gebracht is, een boete opleggen. De NVWA heeft echter aangegeven dat de Catalogus een lijst is met levensmiddelen met vermelding van status, die door handhaving en producenten als leidraad wordt gebruikt, maar juridisch niet bindend is. Dit neemt niet weg dat de vermelding van afgeleide producten die cannabinoïden bevatten als novel food op de lijst, maakt dat bekeken wordt welke verdere maatregelen in Nederland worden genomen.

Meer informatie?

Wilt u nou meer weten over de regelgeving met betrekking tot de productie of de verkoop van Novel Foods? Neem dan contact op met Merel Lentjes of een van de andere advocaten van het team Food & Agri. Zij kunnen u meer vertellen over de juridische ontwikkelingen op dit gebied en over de ontwikkelingen in de voedingsmiddelenindustrie in algemene zin.

 

 

 

Februari 2022