De Hoge Raad heeft zich in april 2015 gebogen over een tomaten-kwestie. De casus betreft het volgende

Eiseres heeft een lading tomaten gekocht van Primar. Primar heeft deze tomaten vanuit Marokko en via Perpignan, Frankrijk geleverd aan eiseres in haar vestigingsplaats. Onbekend is waar eiseres is gevestigd. Daarna heeft eiseres de tomaten verscheept naar haar afnemer in Moskou. Bij aankomst in Moskou bleken de tomaten niet (meer) geschikt voor verkoop. De procedure gaat voornamelijk over de vraag voor wiens rekening en risico de schade komt die hierdoor is ontstaan. Ook de inspectie- en klachtplicht en het moment van overgang van risico komen aan de orde.

Vast staat dat de tomaten in Moskou niet meer voldeden. Het is echter de vraag of dat ook het geval was in de vestigingsplaats van eiseres. Daar heeft Primar namelijk de tomaten geleverd en daar is het risico overgegaan op eiseres. Vanaf dat moment is eiseres zelf verantwoordelijk voor de conformiteit van de tomaten. Het is dus de vraag of het feit dat de tomaten niet meer voldoen, is terug te leiden tot een gebrek van de tomaten dat reeds bestond voor levering.

Het gerechtshof heeft het antwoord op deze vraag in het midden gelaten. Hoewel niet duidelijk is of de tomaten op de juiste wijze (gekoeld etc.) naar Moskou zijn vervoerd door eiseres, oordeelde het gerechtshof dat de schade voor rekening van eiseres blijft. Omdat het gerechtshof hierbij geen antwoord heeft gegeven op de vraag of het gebrek bij levering in de vestigingsplaats al gebrekkig was, vernietigt de Hoge Raad het arrest van het gerechtshof. Het gerechtshof Amsterdam zal zich nu over deze kwestie moeten gaan uitlaten.

Dit arrest laat het belang van inspecteren van de waar bij risico-overgang en het zo snel mogelijk klagen over eventuele gebreken maar weer zien. Zeker wanneer het gaat om een overeenkomst van koop van roerende zaken tussen internationale partijen. In dat geval is namelijk het Weens Koopverdrag (“CISG”) van toepassing, tenzij partijen de werking van dit verdrag hebben uitgesloten. Onder het CISG is de inspectie- en klachtplicht strenger dan in ons nationale recht.

Het is maar de vraag in hoeverre eiseres uiteindelijk haar schade kan verhalen op Primar. De Hoge Raad heeft nu gezegd dat het gerechtshof moet beoordelen of de tomaten gebrekkig waren bij risico-overgang. Eiseres zal moeten bewijzen dat de tomaten op dat moment gebrekkig waren. Het is maar de vraag of eiseres daar in slaagt. Bovendien rijst dan de vraag waarom de tomaten dan alsnog naar Moskou zijn gestuurd. Verder is van belang of eiseres tijdig over het gebrek heeft geklaagd bij Primar.

Kortom, krijgt u waren geleverd en zeker in internationaal verband, zorg ervoor dat u de waren keurt en de bevindingen vast legt. Heeft u gebreken ontdekt, neemt u daarover zo spoedig mogelijk contact op met degene van wie u de waren heeft gekocht.

Heeft u vragen over internationaal zakendoen? Neemt u dan contact op met de collega’s van commerciële contracten of met ondergetekende.