Er bestaat discussie over de aanduiding van plantaardige alternatieven voor vlees of zuivel, zoals vegetarische burger, vegetarische worst, amandelmelk of veganistische kaas. Het gebruik van ‘vleesnamen’ of ‘zuivelnamen’ voor plantaardige alternatieven kan tot onduidelijkheid leiden en daardoor misleidend zijn voor consumenten. Het Europees Parlement heeft hierover recentelijk meer duidelijkheid gegeven.
Aanleiding aanpassen productnamen
In de Europese Unie zijn regels opgesteld over de benaming van land- en tuinbouwproducten. Deze zijn opgenomen in Richtlijn (EU) No. 1308/2013. Er is een herziening voorgesteld van de Richtlijn om de benaming van Europese land- en tuinbouwproducten aan te passen. Het voorgestelde amendement had betrekking op het gebruik van zuivel gerelateerde termen zoals kaas en yoghurt en verbod op het gebruik van vlees gerelateerde termen voor plantaardige alternatieven. De initiatiefnemers van de wetgevingsherziening zijn diverse Europese landbouworganisaties.
Volgens de initiatiefnemers, zijn productbenamingen zoals vlees, vis en burger op plantaardige producten misleidend voor de consument. Misleiding van consumenten zou volgens de initiatiefnemers kunnen ontstaan door het verschil in samenstelling van ingrediënten en voedingswaarden tussen dierlijke en plantaardige producten. Tevens moet de Europese vlees en zuivelsector volgens de initiatiefnemers beschermd worden, zodat consumenten de garantie hebben dat vleesproducten vlees bevatten en zuivelproducten zuivel bevatten.
Europese milieu- en consumentenorganisaties stellen dat een verbod op vleesnamen voor plantaardige alternatieven in strijd is met de door de Europese Commissie afgekondigde Green Deal en de Farm to Fork strategie. Ook is het gebruik van deze termen voor consumenten niet misleidend, nu voldoende duidelijk is dat het product een alternatief is voor vlees of zuivel.
Voorgestelde wijzigingen
Er zijn twee amendementen ingediend om de wetgeving op dit punt te wijzigen. Hierover is door het Europees Parlement op vrijdag 23 oktober gestemd. Het amendement met nummer 171 heeft betrekking op de naamaanduiding van zuivel gerelateerde producten en het amendement met nummer 165 op het gebruik van benaming voor vlees gerelateerde producten.
Ten aanzien van zuivelproducten geldt al sinds een uitspraak van het Hof van Justitie in 2017 een beperking op het gebruik van zuivel gerelateerde benamingen voor plantaardige producten. Met de instemming van amendement 171 worden deze beperkingen verder aangescherpt. In de oude situatie mochten zuivelproducten geen andere ingrediënten bevatten dan waaraan ze verwezen, zoals melk, boter, kaas en yoghurt. In de nieuwe situatie worden alle mogelijke verwijzingen naar zuivel op producten die geen zuivel bevatten verboden. Kokosmelk, pindakaas en roomijs zijn hierop de enige uitzonderingen. Het amendement ten aanzien van het verbod op het gebruik van vlees gerelateerde termen voor plantaardige alternatieven heeft het echter niet gehaald.
Wat betekent dit voor de praktijk?
Het gebruik van ‘vegetarische worst’ is dus nog altijd toegestaan. Aanduidingen zoals ‘amandelmelk’ echter niet meer. Het is opmerkelijk dat het Europees parlement ten aanzien van vlees gerelateerde verwijzingen bij plantaardige alternatieven geen misleiding van de consument ziet. Ondanks dat de twee voorstellen veel overeenkomen neemt het parlement ten aanzien van vlees een fundamenteel ander standpunt in dan ten aanzien van zuivel.
Voor producenten van plantaardige vleesalternatieven lijkt dit goed nieuws, dit in tegenstelling voor producenten van plantaardige zuivelproducten. Het is voor deze bedrijven dan ook aan te bevelen zich goed te laten adviseren over hoe de benaming van het product en het etiket eruit moet komen te zien en dit waar nodig aan te passen.
Wil u hierover vragen of wilt u meer informatie? Dan kunt u contact opnemen met Merel Lentjes of een van de advocaten van Team Food & Agri.
November 2020
