De Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht (HCCH) heeft op 2 juli 2019 een nieuw verdrag aangenomen voor de erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse vonnissen in burgerlijke en handelszaken (Executieverdrag). Naast de executie van arbitrale van vonnissen, kunnen partijen vanaf de inwerkingtreding van het Executieverdrag ook gerechtelijke vonnissen buiten de Europese Unie executeren. Hiermee wordt een belangrijke hindernis weggenomen voor bedrijven die actief zijn in binnen- en buitenland.

Burgerlijke en handelszaken
Het Executieverdrag regelt de erkenning en tenuitvoerlegging van vonnissen in burgerlijke en handelszaken. De executie van bestuursrechtelijke vonnissen is expliciet uitgesloten. Daarnaast worden ook enkele specifieke civielrechtelijke rechtsgebieden, zoals familierecht, insolventierecht, goederenvervoer, intellectueel eigendomsrecht en delen van het mededingingsrecht, van de werking van het Executieverdrag uitgezonderd.

Gronden voor erkenning en tenuitvoerlegging en weigeringsgronden
Executie van een vonnis in het buitenland is slechts mogelijk voor zover in het vonnis zowel een inhoudelijk oordeel wordt gegeven, als een beslissing over de vergoeding van de (proces)kosten. De toekenning van een voorlopige voorziening valt niet onder het toepassingsbereik van het Executieverdrag. Schikkingen die zijn goedgekeurd door een rechter vallen daarentegen wel onder de toepassing van het Executieverdrag en kunnen daarom in het buitenland worden geëxecuteerd.

Een vonnis is op grond van het Executieverdrag slecht vatbaar voor erkenning en tenuitvoerlegging indien de verweerder op enige manier verbonden is met het land waarin uitspraak is gedaan, of wanneer de verweerder (impliciet) heeft ingestemd met de procedure voor een buitenlandse rechter. Bij het aanhangig maken van een geding is ook de eisende partij automatisch gebonden aan de regels voor erkenning en tenuitvoerlegging voortvloeiend uit het Executieverdrag.

Er zijn slechts enkele – limitatieve – gronden op basis waarvan de erkenning en tenuitvoerlegging van een vonnis mag worden geweigerd. Dit is met name het geval wanneer niet aan de fundamentele beginselen van procesrecht is voldaan, bijvoorbeeld wanneer een dagvaarding helemaal niet of niet tijdig aan de verweerder is betekend, of wanneer het vonnis in strijd is met een tussen partijen overeengekomen forumkeuzebeding.

Procedure
Indien een vonnis vatbaar is voor erkenning en tenuitvoerlegging in het buitenland, dan moet de executerende partij een kopie van het vonnis – en in voorkomend geval een vertaling – overleggen. Ook kan worden geëist dat een bewijs moet worden overgelegd waaruit blijkt dat het vonnis onherroepelijk is of ten uitvoer kan worden gelegd.

De regels ten aanzien van de wijze waarop een buitenlands vonnis moet worden geëxecuteerd, worden vastgesteld door het land waarin executie van het buitenlandse vonnis wordt gevorderd.

Wereldwijde toepassing?
Of het Executieverdrag de beoogde wereldwijde toepassing krijgt, is afhankelijk van de vraag hoeveel staten tot het Executieverdrag zullen toetreden en welke staten het verdrag zullen ratificeren. Omdat de deelnemende landen onder het Executieverdrag de mogelijkheid behouden om vonnissen van bepaalde landen van erkenning en tenuitvoerlegging uit te sluiten, kan er een lappendeken ontstaan van gevallen waarin het Executieverdrag wel of juist niet van toepassing is. In het geval dat een bepaald land het Executieverdrag niet heeft geratificeerd of het vonnis uitgesloten is van executie, dan zullen partijen alsnog hun toevlucht moeten zoeken tot arbitrage.

Heeft u vragen over de erkenning en tenuitvoerlegging van een buitenlands vonnis of wilt u een Nederlands vonnis in het buitenland executeren? Neem dan contact op met een van onze specialisten!

Oktober 2019