De minister van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) heeft op 7 juli het hoofdlijnenakkoord gepresenteerd, waarin de contouren worden geschetst voor een vrijwillige saneringsregeling van varkenshouderijen. Daarin is ook een vitaliseringsprogramma voor varkenshouderijen aangekondigd.

Hoofdlijnenakkoord
In bepaalde delen van Nederland is sprake van een intensieve veehouderij, wat veel geuroverlast met zich brengt. Dit leidt tot maatschappelijke onrust en een negatieve waardering van de varkenshouderijen, aldus de Minister van LNV. In een eerdere bijdrage publiceerde we over de voorgenomen beleidsdoelstellingen voor de agrarische sector van kabinet Rutte III in het Regeerakkoord. Een van de beleidsvoornemens van het kabinet was een ‘warme’ sanering van de varkenshouderij, om daarmee de gezondheids- en leefomgevingsrisico’s te beperken.

Het Minsterie van LNV is samen met de verbrede coalitie Vitalisering Varkenshouderij, bestaande uit de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV), de Rabobank, VION, ForFarmers, Agrifirm en Topigs Norsvin en de provincies Noord-Brabant, Limburg, Gelderland, Overijssel en Utrecht in overleg getreden. Dit om de uitgangspunten uit het Actieplan Vitale Varkenshouderij uit 2016 opnieuw te herijken. Partijen zijn het met elkaar eens over de volgende hoofdlijnen:

• Uitgangspunt van het beleid is een gecombineerde aanpak, namelijk het saneren en beëindigen van varkenshouderijen en het innoveren en verduurzamen daarvan; uitgangspunt is dit te bereiken door middel van (vrijwillige) en bedrijfsbeëindigingsregelingen voor varkensbedrijven die geuroverlast veroorzaken. Dit zal gaan middels een marktconforme vergoeding voor de varkensrechten en nader vast te stellen beëindigingsvergoeding. Openstelling van de regeling wordt voorzien in twee tranches en in overleg met de Europese Commissie wordt verkend wat de mogelijkheden zijn voor sanering van deze locaties;
• Het kabinet heeft EUR 120 miljoen gereserveerd voor de beëindiging en sanering en EUR 60 miljoen voor innovatie en verduurzaming;
• De middelen voor sanering worden ingezet om geuroverlast van de varkensbedrijven substantieel te verminderen van voor omwonenden. Dit zal gebeuren door (vrijwillig) beëindigen van de locaties van varkensbedrijven met grote geurimpact en de opkoop en het doorhalen van varkensrechten;
• Er wordt een samenhangend maatregelpakket ontwikkeld dat is gericht op de verbetering van ruimtelijke kwaliteit en het tegengaan van de verrommeling van het platteland.
• Er wordt geïnvesteerd in het versnellen van de ontwikkelingen van brongerichte emissie reducerende stalmaatregelen in de varkens- pluimvee- en melkgeitenhouderij. Hiervoor wordt 60 miljoen beschikbaar gesteld, waaronder 40 miljoen voor de varkenshouderij. De coalitie Vitalisering Varkenshouderij neemt daartoe het initiatief en heeft een meerjarig innovatie- en versnellingsprogramma voor brongerichte verduurzaming.
• Tot slot komt er een projectorganisatie die partijen ondersteunt om het maatregelenpakket nader uit te werken en daar een concrete invulling aan te geven.

De partijen betrokken bij het sluiten van het hoofdlijnenakkoord zullen zich maximaal in gaan spannen om te komen tot een concreet maatregelenpakket.

Meer informatie
Wij volgen de juridische ontwikkelingen in de varkenshouderij op de voet en zodra meer bekend is over concrete maatregelen, zullen wij hierover berichten.

Wilt u weten wat de voorgenomen plannen van de Ministerie voor u betekenen en wat voor (juridische) consequenties dit heeft? Neem dan contact op met Merel Lentjes of een van de andere advocaten van het team Food & Agri. Zij kunnen u meer vertellen over de juridische ontwikkelingen op dit gebied en over de ontwikkelingen in de voedingsmiddelenindustrie in meer algemene zin.

Augustus 2018