Op 2 november 2016 deed de Afdeling drie uitspraken over het rechtskarakter van de melding onder de PAS (ECLI:NL:RVS:2016:2893, ECLI:NL:RVS:2016:2903, ECLI:NL:RVS:2016:2898). De meervoudige kamer van de Afdeling oordeelt dat de meldingsbevestiging onder de PAS geen besluit is in de zin van de Awb. De meldingsbevestiging is namelijk niet op rechtsgevolg gericht. Derhalve kan tegen de melding kan daarom geen bezwaar en beroep worden ingesteld.

Eerste in aangekondigde reeks van PAS-uitspraken
Deze uitspraken zijn de eerste uitspraken over de PAS. Op 30 november 2016 en 1 december 2016 behandelt de Afdeling negen andere zaken waarin de PAS een rol speelt. Overige zaken waar een inhoudelijke beoordeling van de PAS voor nodig is, worden aangehouden tot de Afdeling uitspraak doet in de voornoemde negen zaken.

De achtergrond van de meldingbevestiging onder de PAS
Voor het veroorzaken van gevolgen op beschermde natuur (Natura 2000-gebieden) geldt een vergunningplicht. Als het gaat om gevolgen door stikstofemissie van een project, kan soms worden volstaan met een melding. Dan moet het gaan om projecten en handelingen die de grenswaarde van 1 mol per hectare per jaar niet overschrijden. Dit volgt uit artikel 8, eerste lid, Regeling PAS en artikel 19 kh, zevende lid, sub a, onder 1, Natuurbeschermingswet 1998.

Een melding kan worden gedaan met gebruikmaking van de AERIUS Calculator. Dit volgt uit artikel 8, vierde lid, Regeling PAS. Na deze melding wordt een ontvangstbevestiging van deze melding gestuurd naar degene die de melding heeft gedaan. Dit is de zogenoemde ‘meldingsbevestiging’.

De casus
In de onderhavige zaken is door natuurorganisaties beroep ingesteld tegen de meldingsbevestigingen. Het gaat hierbij in twee zaken over meldingen voor de wijziging van een agrarisch bedrijf en in één zaak over een melding voor de oprichting van een mestverwerkingsinstallatie.

De wijzigingen c.q. oprichting leiden volgens de AERIUS Calculator tot een stikstofdepositie op voor stikstof gevoelige habitats die de grenswaarde van 1 mol per hectare per jaar niet overschrijdt. Dit betekent dat aan de meldingsplicht wordt voldaan en gelet op de gegevens uit de AERIUS Calculator geen vergunningplicht geldt.

De beoordeling van de Afdeling
De Afdeling oordeelt dat de meldingsbevestiging geen besluit is in de zin van artikel 1:3, eerste lid, Awb. De reden daarvoor is dat de meldingsbevestiging niet op een rechtsgevolg is gericht, hetgeen één van de vereisten is om te kunnen spreken van een besluit. Er is volgens de Afdeling geen sprake van een rechtsgevolg omdat:

• Er geen beoordeling plaatsvindt door het bevoegd gezag en evenmin een controle plaatsvindt van de juistheid van de melding;
• Daarnaast behelst de meldingsbevestiging geen toestemming om het gemelde uit te voeren, omdat de uitzondering op de vergunningplicht rechtstreeks voortvloeit uit de Natuurbeschermingswet 1998 en het Besluit grenswaarden PAS. Ongeacht of een melding wordt gedaan, geldt voor handelingen die de grenswaarde niet overschrijden geen vergunningplicht;
• Tot slot strekt de meldingsplicht er uitsluitend toe om het bestuursorgaan in de gelegenheid te stellen het gebruik van depositieruimte te monitoren. Met de meldingsbevestiging wordt bevestigd dat de melding is ontvangen. 

Conclusie
Tegen een meldingsbevestiging kan geen bezwaar worden gemaakt en beroep worden ingesteld. Indien een project of handeling de grenswaarde van 1 mol per hectare per jaar niet overschrijdt, is hiervoor geen appellabel toestemmingsbesluit vereist.

Overige relevante opmerkingen
De meervoudige kamer van de Afdeling bevestigt in deze uitspraken het oordeel van de Voorzitter van de Afdeling in de uitspraak van 6 november 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:3491). Nu dit een voorlopig oordeel betrof heeft de Afdeling door middel van deze uitspraken het rechtskarakter van de meldingen bevestigd.

De Afdeling sluit met deze uitspraak aan bij haar eerdere jurisprudentie waarin de vraag aan de orde kwam of een melding openstaat voor bezwaar en beroep (ECLI:NL:RVS:2015:14) en de conclusie van Staatsraad Advocaat-Generaal mr. Widdershoven (ECLI:NL:RVS:2014:4116). In deze conclusie wordt op het rechtskarakter van verschillende meldingen ingegaan.

Meer informatie
Heeft u vragen over dit onderwerp? Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Silvie Joosten of een van de andere advocaten van team bestuursrecht. Zij zijn u graag van dienst.