#1 Wet kwaliteitsborging voor het bouwen: Wat, wanneer en hoe?
In een reeks artikelen neem ik u mee in wat er precies zal veranderen en waar u rekening mee moet houden. Getriggerd en benieuwd wat dit voor u inhoudt? Wilt u weten hoe uw organisatie zich het beste kan voorbereiden? Houd onze website of mijn LinkedIn in de gaten voor de vervolgartikelen of neem direct contact op.
Wat? Meer toezicht en een verhoging van de bouwkwaliteit
Bewoners en gebruikers willen kwalitatief goede gebouwen en de overheid wil meer toezicht en controle in de bouw, zodat die kwaliteit ook wordt gerealiseerd. Denk bijvoorbeeld aan een goede constructie, brandveiligheid en energie en comfort-eisen.
Er zijn drie concrete doelen:
- Een verbetering van (borging van de) bouwkwaliteit.
- Een verbetering van de positie van de consument.
- Het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkostenvermindering (vermindering herstelkosten).
Dit is noodzakelijk vanwege o.a. steeds hogere kwaliteitseisen (waaraan niet alle marktpartijen kunnen of willen voldoen), toegenomen complexiteit en versnippering en daarmee een onheldere verdeling van de verantwoordelijkheden.
Hoe? Voorkomen door gerichte controle
Het wetsvoorstel bevat zowel een publiekrechtelijke als een privaatrechtelijke component.
Publiekrechtelijk: Allereerst wordt een deel van de bouwwerken straks vrijgesteld van een toetsing aan het bouwbesluit. Daarnaast worden de resterende bouwwerken (stapsgewijs) onderworpen aan het nieuwe stelsel waarbij een kwaliteitsborger met behulp van instrumenten de bouwkwaliteit gaat toetsen in plaats van de huidige preventieve toets. Bovendien zal een verklaring van de kwaliteitsborger bij oplevering vereist zijn om tot ingebruikneming over te kunnen gaan. Tot slot kunnen zowel het bevoegd gezag als de kwaliteitsborger de werken stilleggen bij problemen.
Privaatrechtelijk: Allereerst is er een uitbreiding van de aansprakelijkheid en informatieverplichtingen van de aannemer. Verder wijzigt de depot-regeling (waarborg) en wordt de waarschuwingsplicht voor fouten in het ontwerp aangevuld. Tot slot is er de introductie van een verplicht opleverdossier.
Wanneer en voor wie? Gevolgklasse en inwerkingtreding
Het nieuwe stelsel gaat vanaf 1 juli 2022 stapsgewijs in. Enkele aspecten (bijv. de verplichte kwaliteitsborger, de waarschuwingsplicht en het opleverdossier) gelden meteen voor iedereen, zij het dat er ook overgangsrecht geldt. Andere elementen worden primair enkel geïntroduceerd voor bouwwerken in de laagste risicoklasse. Dit zijn bijvoorbeeld eengezinswoningen en simpele bedrijfspanden.
Of de wet vanaf 2025 ook gaat gelden voor complexere bouwprojecten (klasse 2 en 3) wordt pas op een later moment beslist afhankelijk van de resultaten in klasse 1.
Voordelen en nadelen?
Voordelen
- Vroegtijdige aanlevering van ontwerp bij gemeente is niet meer nodig.
- Mogelijk doorlooptijdverkorting vergunningsproces.
- Toetsing kwaliteitsborger afgestemd op bouwproces (efficiencyvoordeel).
- Extra set ogen werkt ‘disciplinerend’.
- Lagere faalkosten door eerder ontdekken van non-conformiteit.
- Kennis inbreng kwaliteitsborger werkt kwaliteit verhogend.
- Rapportage kwaliteitsborger ook bewijsvoering m.b.t. aansprakelijkheid.
Nadelen
- Kwaliteitsborger toetst intensiever dan gemeente.
- Uitbreiding aansprakelijkheid en omgekeerde bewijslast kan leiden tot meer conflicten, met name bij de ontwerpende opdrachtgever.
- Toename kosten kwaliteitsborging versus afname leges?
- Toename eigen interne kwaliteitsborging: aantonen dat iets voldoet vs afwijkingen registreren.
Vervolg?
Als vervolg op dit artikel volgen meer in-depth artikelen en webinars. In het tweede artikel zal er met name worden ingezoomd op de gewijzigde aansprakelijkheid, informatieverplichting, depot-regeling, waarschuwingsplicht en het opleverdossier. Neem voor meer informatie contact op met Steven Dassen via:
088 304 01 47 / 06 53 76 75 79
mei 2020