Als een product schade veroorzaakt aan een persoon of een object, kan degene die dit product heeft geproduceerd aansprakelijk worden gesteld. Dit is de kernboodschap van de EU-Richtlijn 85/374/EEG inzake productaansprakelijkheid. Deze Richtlijn is omgezet door de verschillende EU-lidstaten naar nationaal recht. In Nederland is de richtlijn opgenomen in de artikelen 185-193 van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek. Het voordeel van deze aanpak is dat, hoewel op detailniveau verschillen mogelijk zijn, dezelfde minimumstandaarden inzake productaansprakelijkheid gelden in de verschillende EU-lidstaten. Dit bevordert de handel en de rechtszekerheid binnen de EU.

Door de brexit is hier echter verandering in gekomen. Het Verenigd Koninkrijk (VK) is immers geen onderdeel meer van de EU, en is daardoor niet langer gebonden aan de EU-Richtlijn inzake productaansprakelijkheid. In deze blog leest u meer over de gevolgen hiervan. In het bijzonder wordt ingegaan op de rechtspositie van een Nederlandse importeur van Britse producten en op de rechtspositie van een Nederlandse producent die producten exporteert naar het VK.

Importeren van Britse producten naar Nederland

Per 1 januari 2021 is een einde gekomen aan de zogenoemde overgangsperiode. Het VK maakt nu definitief geen deel meer uit van de Europese interne markt; de Europese Economische Ruimte (EER). Dit heeft een grote impact op uw rechtspositie als u producten importeert vanuit het VK naar de EU. Waar uw onderneming vóór de brexit nog slechts als importeur werd aangemerkt, wordt u na de brexit – als eerste importeur van producten van buiten de EER – juridisch óók als producent aangemerkt. Dit is een belangrijke verandering, omdat een producent aansprakelijk kan worden gehouden voor schade die is veroorzaakt door een gebrek aan zijn product. Hiervoor is niet vereist dat de producent het defect te verwijten valt. Bovendien kunnen afnemers die na u in de distributieketen komen aansprakelijkheid naar u doorschuiven. De financiële risico’s worden voor u daarmee aanzienlijk groter.

Exporteren van producten naar het Verenigd Koninkrijk

Indien u als producent producten exporteert naar het VK, kunt u als producent nog altijd aansprakelijk worden gehouden als een defect in uw product onverhoopt schade veroorzaakt. Hoe aan deze aansprakelijkheid vorm zal worden gegeven, hangt af van de Product Safety and Metrology etc. (Amendment etc.) (EU Exit) Regulations 2019. Deze Britse wettelijke regeling voorziet onder meer in regels omtrent productaansprakelijkheid. Gelet op de inhoud van deze regeling lijkt het VK op korte termijn niet van plan te zijn om al te zeer van de huidige Europese regels af te wijken.

Inhoudelijk lijkt er voor u als exporteur naar het Verenigd Koninkrijk dus op het gebied van productaansprakelijkheid weinig te veranderen. Dat doet er niet aan af dat uw handelspartner meer aansprakelijkheidsrisico’s zal lopen. De nieuwe Britse wetgeving maakt het immers mogelijk om de importeur in het Verenigd Koninkrijk aan te spreken in diens hoedanigheid als ‘producent’. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat degenen die schade lijden door een defect in uw product de importeur aanspreken omdat dit op praktische gronden eenvoudiger is dan het aanspreken van een buitenlandse producent. Dit doet er uiteraard niet aan af dat in uw onderlinge relatie de importeur de schade mogelijk weer op u wilt verhalen.

Een opmerking dient in dat verband overigens te worden geplaatst bij producten die een zogenoemde CE-markering nodig hebben om aan te tonen dat het geëxporteerde product veilig is. Vanaf 1 januari 2022 zal de CE-markering niet langer volstaan in het VK als bewijs dat een product veilig is. Per deze datum zullen uw producten bij export naar het Verenigd Koninkrijk ook een zogenoemde UKCA-markering dienen te hebben. De UKCA-markering is een bewijs dat uw product veilig is naar Britse standaarden. Met het verkrijgen van een dergelijke markering zullen de nodige tijd en kosten gemoeid zijn.

Aanbevelingen voor (toekomstige) contractsonderhandelingen

De brexit brengt al met al een extra aansprakelijkheidsrisico voor u met zich mee, met name als u producten uit het Verenigd Koninkrijk importeert. Als u contracteert met uw handelspartners in het VK, adviseren wij daarom om de aansprakelijkheidsverhoudingen nog beter vast te leggen. Daarbij verdient het aanbeveling om bijvoorbeeld een vrijwaring of extra zekerheden van de handelspartner uit het VK te bedingen. Tevens adviseren wij om te controleren of uw aansprakelijkheidsverzekering óók dekking biedt voor productaansprakelijkheid. Tot slot wilt u mogelijk ook uw handelspartner de verplichting opleggen om een deugdelijke productaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten.

Als u vragen heeft over productaansprakelijkheid en verzekering na de brexit, adviseren wij u daar graag nader over.

Maart 2021