Ondernemingen die gebruik willen maken van de WHOA hebben meestal al financiële problemen en kampen met de gevolgen daarvan: opzegging van overeenkomsten, opeising van goederen en beslagleggingen. In deze blog wordt ingegaan op de mogelijkheden die de WHOA biedt om in relatieve rust te onderzoeken of een akkoord kan worden aangeboden: de afkoelingsperiode.

Ondernemingen die gebruik kunnen maken van de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA). De WHOA biedt noodlijdende maar levensvatbare ondernemingen de mogelijkheid om schulden te saneren en een gezonde (her)start te maken zonder dat de onderneming door een faillissement gaat. Via de WHOA kan aan alle of bepaalde schuldeisers een akkoord worden aangeboden en schuldeisers kunnen worden gedwongen dit akkoord te accepteren. Niet alleen kan worden aangeboden om vorderingen deels te betalen, maar u kunt uw schuldeisers ook aandelen in uw onderneming aanbieden, een andere betalingstermijn of bijvoorbeeld kwijtschelding van uw schulden vragen. Daarnaast kunnen overeenkomsten worden gewijzigd of beëindigd, zoals huurcontracten of contracten met uw leveranciers.

Iedere onderneming kan een beroep doen op de WHOA bij dreigende insolventie. Is aannemelijk dat de onderneming niet kan voortgaan met het betalen van haar schulden, dan kan de WHOA worden toegepast. Dat moment kan ook in de toekomst liggen, bijvoorbeeld als u nu voorziet dat u uw krediet over een jaar niet kunt aflossen. Echter, veel ondernemers verkeren al in financiële problemen en hopen door de WHOA een faillissement te kunnen voorkomen. In die gevallen moeten schuldeisers op afstand worden gehouden om de voorbereiding van een akkoord mogelijk te maken. De WHOA voorziet daarin door middel van een “afkoelingsperiode”. Hoe dat werkt, leest u hieronder.

Toepassing van de afkoelingsperiode

Een afkoelingsperiode kan door de rechter worden afgekondigd op uw verzoek. U hoeft daarvoor nog geen akkoord te hebben aangeboden. De afkoelingsperiode is mede bedoeld om u enige rust te bieden bij het onderzoeken van de mogelijkheden en de voorbereiding van een akkoord. Het verzoek kan onder meer worden ingediend vanaf het moment dat u een zogenaamde startverklaring heeft gedeponeerd of heeft toegezegd om binnen 2 maanden een akkoord aan te bieden.

Voor toewijzing van het verzoek zult u (beknopt) moeten onderbouwen waarom u een afkoelingsperiode nodig heeft voor de voortzetting van de onderneming, bijvoorbeeld omdat een schuldeiser dreigt met een faillissementsaanvraag of beslaglegging op voorraden. Daarnaast zult u moeten onderbouwen op welke wijze u binnen de termijn van 2 maanden een akkoord kan aanbieden. Ten slotte zult u rekening moeten houden met de belangen van uw schuldeisers. Ook het belang van de schuldeisers moet ermee worden gediend. Tenslotte mogen degenen die door de afkoelingsperiode worden geraakt niet wezenlijk in hun belangen worden geschaad. Veelal biedt een akkoord meer uitzicht voor uw schuldeisers dan een faillissement, terwijl de afkoelingsperiode noodzakelijk is om het akkoord te kunnen voorbereiden. Uit de eerder verschenen rechtspraak lijkt te volgen dat rechters weliswaar kritisch maar per saldo toch soepel zijn bij het beoordelen van verzoeken tot afkondiging van een afkoelingsperiode (ECLI:NL:RBDHA:2021:198, ECLI:NL:RBAMS:2021:84, ECLI:NL:RBGEL:2021:363).

De afkoelingsperiode duurt in beginsel maximaal 4 maanden. Vóór het verstrijken van deze termijn kunt u de rechter verzoeken om de afkoelingsperiode te verlengen. U moet dan wel aannemelijk maken dat er belangrijke vooruitgang is geboekt in de totstandkoming van het akkoord. In totaal kan de afkoelingsperiode zo 8 maanden duren. De afkoelingsperiode raakt in beginsel alle schuldeisers, ook als u niet alle schuldeisers bij het akkoord betrekt. De rechter kan de afkoelingsperiode echter tevens beperken tot bepaalde schuldeisers.

De gevolgen van een afkoelingsperiode

Maar hoe helpt een afkoelingsperiode u nu om de rust te creëren die u nodig heeft om een akkoord voor te bereiden? De afkoelingsperiode voorziet niet in liquiditeiten om schuldeisers te betalen, maar maakt het voor schuldeisers wel een stuk moeilijker om hun vorderingen op uw onderneming te innen. Dit zijn de belangrijkste gevolgen op een rijtje:

• Schuldeisers hebben een machtiging van de rechtbank nodig om beslag te leggen op uw bedrijfsmiddelen of (bijvoorbeeld onder eigendomsvoorbehoud geleverde) goederen op te eisen.
• De behandeling van verzoeken tot faillietverklaring van uw onderneming wordt geschorst.
• De rechtbank kan op uw verzoek gelegde beslagen op zaken van uw onderneming opheffen (denk aan een beslag op uw rekening of onder uw klanten).
• Bent u in verzuim geraakt door het niet nakomen van contractuele verplichtingen vóór afkondiging van de afkoelingsperiode, dan kan uw schuldeiser om die reden niet overgaan tot beëindiging, opzegging of ontbinding van het contract. U moet dan wel zekerheid stellen voor toekomstige verplichtingen.
• U mag verpande voorraden blijven gebruiken, verbruiken en zelfs verkopen in het kader van uw normale bedrijfsuitoefening als u die bevoegdheid ook had voorafgaand aan de afkoelingsperiode. Anticiperend handelen van de schuldeiser, bijvoorbeeld door intrekking van uw bevoegdheden, heeft uiteindelijk geen effect.
• De bank is niet bevoegd om tot mededeling en inning van de aan haar verpande vorderingen over te gaan. De bank mag op uw rekening binnenkomende betalingen zelfs niet verrekenen.

Goed om te weten

De hierboven beschreven gevolgen van de afkoelingsperiode stellen u in staat om uw onderneming te blijven voortzetten, terwijl schuldeisers als het ware even op afstand worden gehouden. De rechtbank kan bij het afkondigen van een afkoelingsperiode een “observator” aanwijzen, die toezicht houdt op de totstandkoming van het akkoord en in het bijzonder oog heeft voor de belangen van uw schuldeisers. De benoeming van zo’n observator kan een belangrijk signaal zijn voor uw schuldeisers: het feit dat een onafhankelijke derde met u meekijkt, kan immers vertrouwen bij uw schuldeisers kweken.

Meer informatie

Meer weten over de WHOA? Kijk dan eens op onze WHOA-pagina, neem contact op met Jeffrey van Nuland.

Februari 2021