De verkoop van tweedehands boeken is een vanzelfsprekendheid. U mag zonder toestemming van de auteur een boek aan een ander doorverkopen. Maar hoe zit dat bij software? Kunt u de software die u heeft aangeschaft zonder problemen aan een derde verkopen? Dit is geen makkelijke vraag. Het Europese Hof van Justitie heeft zich zelfs over dit onderwerp moeten buigen in een zaak die speelde tussen Oracle en UsedSoft.

In die zaak ging het eigenlijk niet om tweedehands verkoop van software maar om softwarelicenties. Software is immers geen fysiek product dat wordt verkocht, zoals een boek. Software is programmatuur die is beschermd door intellectuele eigendomsrechten. De rechthebbende kan anderen toestemming verlenen om de software te gebruiken. Dit gebruiksrecht is de licentie.

Het Europese Hof van Justitie besliste in de UsedSoft uitspraak van 3 juli 2012  dat de doorverkoop van softwarelicenties is toegestaan mits aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• Het gaat om een Europese licentie die voor gebruik in de Europese Unie is afgegeven.
• Het gaat om een licentie voor standaardsoftware die op dragers is verspreid of via internet is gedownload.
• De licentie is voor onbepaalde tijd verstrekt.
• Voor de licentie is een prijs betaald die overeenstemt met de economische waarde van de kopie van de software. In de praktijk komt dit neer op betaling van een lump sum bedrag.
• De softwarelicentie wordt als geheel doorverkocht en wordt niet gesplitst. Als de koper zelf 15 licenties in één keer heeft gekocht, mag hij deze niet per stuk, maar alleen als bundel van 15 licenties, doorverkopen.
• De verkoper maakt zijn eigen kopie van de software na de doorverkoop onbruikbaar.

Het Europese Hof van Justitie heeft de UsedSoft uitspraak gebaseerd op de uitputtingsregel wat inhoudt dat wanneer een exemplaar van software met toestemming van de rechthebbende (in dit geval Oracle) op de markt is gebracht door verkoop, de rechthebbende zich niet kan verzetten tegen de verdere verhandeling ervan. Denkt u weer even aan het het tweedehands boek dat zonder toestemming van de auteur mag worden doorverkocht. Het idee achter het uitputtingsbeginsel is dat een rechthebbende éénmaal de mogelijkheid moet hebben om een redelijke vergoeding te vragen voor het op de markt brengen van zijn software. Daarna prevaleert het vrije verkeer van goederen en diensten.

De UsedSoft uitspraak heeft nogal wat stof doen opwaaien. Ook leidt het tot interessante discussies en vragen:

• Wat als niet aan alle zes genoemde voorwaarden is voldaan?
• Is doorverkoop van een softwarelicentie ook toegestaan als het gaat om een licentie voor de duur van vijf jaar? Of vijftig jaar?
• Wat als het gaat om SaaS of software in de ‘cloud’ en er dus geen drager wordt verstrekt en de software niet via het internet gedownload is?

Softwareleveranciers wordt aangeraden om de licentievoorwaarden nog eens goed te controleren en waar nodig aan te passen. Het risico op ongewenste doorverkoop kan op die manier zo veel mogelijk worden beperkt. Voor gebruikers van software kan het interessant zijn om na te gaan of kosten kunnen worden bespaard door een overschot aan licenties door te verkopen.

Heeft u vragen over de (door)verkoop van softwarelicenties, neemt u dan contact op met onze advocaten Intellectuele Eigendom. Zij zijn u graag behulpzaam.